κοτίδες

(cottidae). Μεγάλη οικογένεια ακτινοπτερύγιων ψαριών, η οποία περιλαμβάνει συνολικά 70 γένη και περίπου 300 είδη. Τα κύρια χαρακτηριστικά τους είναι το μεγάλο κεφάλι, το γυμνό σώμα με την παρουσία αγκαθιών και τα μεγάλα θωρακικά πτερύγια. Συνήθως πρόκειται για μικρά ψάρια, μήκους έως 30 εκ., αν και ένα είδος (Scorpaenichthys marmoratus) μπορεί να φθάσει το 1 μ. Οι περισσότερες κ. είναι βενθικοί οργανισμοί και ζουν σε εύκρατα νερά, κυρίως του βορείου ημισφαιρίου, καθώς και στα νερά της Αρκτικής· ορισμένα συναντώνται και σε γλυκά νερά. Όλα τα είδη είναι ωοτόκα και ορισμένα έχουν εσωτερική γονιμοποίηση. Τα αβγά τους συνήθως εναποτίθενται τον χειμώνα ανάμεσα σε βράχους, όπου και φυλάσσονται από το αρσενικό. Πολλά είδη εμφανίζουν χρωματική προσαρμογή (μηχανισμό αλλαγής του χρώματός τους), μιμούμενα τον βυθό ή τα φύκη· με τον τρόπο αυτό αποφεύγουν τους θηρευτές τους. Τρέφονται κυρίως με μικρά ασπόνδυλα, ενώ τα ίδια αποτελούν σημαντική πηγή τροφής για τα άλλα ψάρια, όχι όμως και για τον άνθρωπο. Το αντιπροσωπευτικότερο είδος των θαλασσινών κ. είναι ο ευρωπαϊκός σκορπιός, το μήκος του οποίου φτάνει τα 25 εκ. Ζει στην παραλιακή ζώνη της θάλασσας Μπάρεντς και της Λευκής θάλασσας και τρέφεται με διάφορα ασπόνδυλα και ψάρια. Στην οικογένεια των κ. ανήκει και ο τετράκερος γωβιός ή κερασφόρος, που ζει στα αλμυρά παράλια νερά και στις μεγάλες λίμνες της Βόρειας Αμερικής. Στη λίμνη Βαϊκάλη, εξάλλου, ζουν 24 είδη πλατυμέτωπων κ. Οι κοτίδες χαρακτηρίζονται από το μεγάλο τους κεφάλι και τα αγκάθια? στη φωτογραφία, το είδος κότος ο βούβαλος.